ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA
z dnia 10 maja 2003 r.
w sprawie recept lekarskich
(Dz. U. Nr 85, poz. 785)

Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 maja 2003 r. (poz. 785)


 Załącznik nr 1

IDENTYFIKATORY ODDZIAŁÓW WOJEWÓDZKICH FUNDUSZU

Ident. Nazwa oddziału wojewódzkiego
01Dolnośląski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia we Wrocławiu
02Kujawsko-Pomorski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Bydgoszczy
03Lubelski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Lublinie
04Lubuski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Zielonej Górze
05Łódzki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Łodzi
06Małopolski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie
07Mazowiecki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Warszawie
08Opolski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Opolu
09Podkarpacki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Rzeszowie
10Podlaski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Białymstoku
11Pomorski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Gdańsku
12Śląski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Katowicach
13Świętokrzyski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Kielcach
14Warmińsko-Mazurski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Olsztynie
15Wielkopolski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Poznaniu
16Zachodniopomorski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Szczecinie

 Załącznik nr 3

SPOSÓB BUDOWY NUMERU RECEPTY NADAWANEGO PRZEZ FUNDUSZ

Numer recepty jest zbudowany z dwudziestu cyfr, gdzie:

  1. dwie pierwsze cyfry stanowią identyfikator właściwego oddziału wojewódzkiego Funduszu, określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
  2. cyfry od trzeciej do osiemnastej są ustalane przez Fundusz;
  3. cyfra dziewiętnasta przyjmuje wartość:
    1. "5", "6", "7" lub "8" dla recept, o których mowa w § 9 ust. 2 rozporządzenia,
    2. "9" dla recept, o których mowa w § 12 rozporządzenia;
  4. cyfra dwudziesta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II załącznika nr 4 do rozporządzenia.

 Załącznik nr 4

SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA DANYCH W POSTACI KODU KRESKOWEGO

Część I

  1. Identyfikator upoważnionego podmiotu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, jest przedstawiany jako ciąg czternastu cyfr, z których:
    1. cyfra pierwsza ma wartość "2";
    2. cyfry od drugiej do dziesiątej mają wartość określoną w § 4 ust. 1 pkt 3 lit. a lub § 4 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia;
    3. cyfry od jedenastej do trzynastej mają wartość określoną w § 4 ust. 1 pkt 3 lit. b rozporządzenia, a jeżeli nie jest ona określona - wartość "000";
    4. cyfra czternasta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II niniejszego załącznika.
  2. Data wystawienia recepty, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, jest przedstawiana jako ciąg dziesięciu cyfr, z których:
    1. cyfra pierwsza ma wartość "4";
    2. cyfry od drugiej do piątej określają numer roku;
    3. cyfry szósta i siódma określają numer miesiąca w roku;
    4. cyfry ósma i dziewiąta określają numer dnia miesiąca;
    5. cyfra dziesiąta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II niniejszego załącznika.
  3. Numer prawa wykonywania zawodu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 lit. b rozporządzenia, jest przedstawiany jako ciąg dziesięciu cyfr, z których:
    1. cyfra pierwsza ma wartość "3";
    2. cyfra druga ma wartość "0" dla numeru, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 lit. b rozporządzenia;
    3. cyfry od trzeciej do dziewiątej przyjmują wartość odpowiedniego numeru, przy czym, jeżeli w identyfikatorze pojawiają się litery, są one pomijane, natomiast jeżeli odpowiedni numer jest krótszy niż 7 znaków, poprzedza się go odpowiednią liczbą zer;
    4. cyfra dziesiąta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II niniejszego załącznika.
  4. Dane, o których mowa w ust. 1-3 niniejszego załącznika, mogą być przedstawiane w postaci jednego kodu kreskowego jako ciąg trzydziestu cyfr, z których:
    1. cyfra pierwsza ma wartość "5";
    2. cyfry od drugiej do trzynastej określają identyfikator upoważnionego podmiotu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, w sposób określony w ust. 1 pkt 2 i 3 niniejszego załącznika;
    3. cyfry od czternastej do dwudziestej pierwszej określają numer prawa wykonywania zawodu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 lit. b rozporządzenia, w sposób określony w ust. 3 pkt 2 i 3 niniejszego załącznika;
    4. cyfry od dwudziestej drugiej do dwudziestej dziewiątej określają datę wystawienia recepty, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, w sposób określony w ust. 2 pkt 2-4 niniejszego załącznika;
    5. cyfra trzydziesta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II niniejszego załącznika.
  5. Dane, o których mowa w ust. 1 i 2 niniejszego załącznika, mogą być przedstawiane w postaci jednego kodu kreskowego jako ciąg dwudziestu dwóch cyfr, z których:
    1. cyfra pierwsza ma wartość "6";
    2. cyfry od drugiej do trzynastej określają identyfikator upoważnionego podmiotu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, w sposób określony w ust. 1 pkt 2 i 3 niniejszego załącznika;
    3. cyfry od czternastej do dwudziestej pierwszej określają datę wystawienia recepty, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, w sposób określony w ust. 2 pkt 2-4 niniejszego załącznika;
    4. cyfra dwudziesta druga jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II niniejszego załącznika.
  6. Dane, o których mowa w ust. 2 i 3 niniejszego załącznika, mogą być przedstawiane w postaci jednego kodu kreskowego jako ciąg osiemnastu cyfr, z których:
    1. cyfra pierwsza ma wartość "7";
    2. cyfry od drugiej do dziewiątej określają numer prawa wykonywania zawodu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 lit. b rozporządzenia, w sposób określony w ust. 3 pkt 2 i 3 niniejszego załącznika;
    3. cyfry od dziesiątej do siedemnastej określają datę wystawienia recepty, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, w sposób określony w ust. 2 pkt 2-4 niniejszego załącznika;
    4. cyfra osiemnasta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II niniejszego załącznika.
  7. Numer recepty, o którym mowa w § 3 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia, jest przedstawiany jako ciąg dwudziestu cyfr zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia w postaci kodu kreskowego:
    1. "Przeplatany 2 z 5" (ITF), zgodnie z normą europejską CEN mającą status Polskiej Normy PN-EN 801: "Kody kreskowe - wymagania dotyczące symboliki 'Przeplatany 2 z 5'" lub
    2. "UCC/EAN-128" ze standardowym Identyfikatorem Zastosowania UCC/EAN o wartości "90", zgodnie z normami europejskimi CEN mającymi status Polskich Norm: PN-EN 799: "Kody kreskowe - wymagania dotyczące symboliki 'Kod 128'" i PN-EN 1571: "Kody kreskowe - identyfikatory danych".

 Część II

ALGORYTM OBLICZANIA CYFRY KONTROLNEJ

Obliczanie cyfry kontrolnej odbywa się według następujących kroków:

  1. mnożenie kolejnych cyfr kontrolowanego numeru (poza ostatnią, nieznaną jeszcze cyfrą kontrolną) przez odpowiednie wagi wynoszące: 1 dla cyfry pierwszej, 3 dla cyfry drugiej, 7 dla cyfry trzeciej, 9 dla cyfry czwartej, 1 dla cyfry piątej, 3 dla cyfry szóstej, 7 dla cyfry siódmej, 9 dla cyfry ósmej itd. cyklicznie;
  2. sumowanie uzyskanych iloczynów;
  3. wyznaczenie reszty z dzielenia całkowitego uzyskanej sumy przez 10 (modulo 10);
  4. uzyskana cyfra jest cyfrą kontrolną.

Wszystkie kody kreskowe umożliwiające automatyczny odczyt danych umieszcza się w dolnej części obszaru oznaczonego napisem "Rp.".



Uwaga: powyższy algorytm pojawił się w Rozporządzeniu z dn. 29.11.2000 r. i co rok się powtarzał w kolejnych rozporządzeniach bez zmian. Rozporządzenie było zmienione wiele razy, ale sposób obliczania cyfry kontrolnej nie zmieniał się.
Poniższy tekst dopisano w roku 2019

Ostatni raz współczynniki do obliczania cyfry kontrolnej w kolejności 13791379 itd znalazłem w projekcie Rozporządzenia z dnia 20.08.2009.
Aż tu nagle w Dzienniku Ustaw w 2011 nr 294 poz 1739 pojawiło się Rozporządzenie, w którym zmieniono kolejność współczynników na 79137913.

Niestety nie mogę znaleźć projektu rozporządzenia z uzasadnieniem tej zmiany. Jeżeli ktoś coœ wie, proszę mnie poinformować.


Niniejszy tekst ma charakter informacyjny i nie może być traktowany jako źródło prawa.


Aktualne Rozporządzenie wraz z załącznikami. Patrz: Rozporządzenie z dnia 13 kwietnia 2018r.

Rozporządzenie było jeszcze zmieniane 13 września 2018r i 28 lutego 2019r. Jednak poprawki nie dotyczyły obliczania cyfry kontrolnej.



To co jest istotne to w algorytmie obliczania cyfry kontrolnej dla wszystkich kodów kreskowych zmieniły się współczynniki obliczania cyfry kontrolnej.

Weźmy całkiem sztuczny przykład numeru PESEL 11111111111.
Obliczmy cyfrę kontrolną według starych współczynników wagowych 13791379137

                 1   1   1   1   1   1   1   1   1   1   1
               * 1   3   7   9   1   3   7   9   1   3   7
Suma iloczynów   1 + 3 + 7 + 9 + 1 + 3 + 7 + 9 + 1 + 3 + 7 =  31
                  Cyfra kontrolna = 31 mod 10 = 1

Dla współczynników z Rozporządzenia z kwietnia 2018r: 79137913791

                 1   1   1   1   1   1   1   1   1   1   1
               * 7   9   1   3   7   9   1   3   7   9   1
Suma iloczynów   7 + 9 + 1 + 3 + 7 + 9 + 1 + 3 + 7 + 9 + 1 =  37
                  Cyfra kontrolna = 37 mod 10 = 7

Jak widać stare i nowe współczynniki dają różne cyfry kontrolne. Te cyfry kontrolne są dopisywane do każdego identyfikatora, który na recepcie jest drukowany jako kod kreskowy. Do numeru PESEL, który ma 11 cyfr dopisywana jest dwunasta cyfra, a do numeru wykonywania zawodu lekarza, który ma 7 cyfr dopisywania jest ósma cyfra, przy czym te cyfry kontrolne są obecne w kodzie kreskowym, ale nie są widoczne w numerze pod kodem kreskowym.

Zmiana współczynników oznaczała ni mniej ni więcej, że we wszystkich programach odczytujących w aptekach kody kreskowe należało zmienić procedury.

Co więcej, ze względu na przejściowy okres, gdy ważne są stare i nowe recepty, programy muszą czytać kody kreskowe dwiema metodami i sprawdzać czy jedna z nich da wynik pozytywny.
NP. Prawdę mówiąc, to programy apteczne czytające kody kreskowe nie muszą sprawdzać cyfry kontrolnej dopisywanej do numeru PESEL i Numeru Prawa Wykonywania Zawodu bo te numery same w sobie już zawierają cyfrę kontrolną. Tak więc program może wczytać kod kreskowy, odrzucić ostatnią cyfrę, nie bawiąc się w jej spradzanie, ale sprawdzić poprawność numeru PESEL lub NPWZ.

Jeśli brać poważnie Rozporządzenie w sprawie recept 2018 to wszystkie drukarnie drukujące bloczki receptowe też musiały zmienić swoje procedury.

W związku z koniecznością komputeryzacji gabinetów lekarskich pojawiła się możliwość komputeryzacji wystawiania recept i przetwarzania tych recept w aptekach. Największe udogodnienie to wprowadzenie kodów kreskowych. Do tej pory kody kreskowe były stosowane do zapisu jednostki wystawiającej receptę np przychodnia. Dodatkowo lekarz mógł mieć bloczek recept wydrukowanych specjalnie dla niego z jego danymi (numer prawa wykonywania zawodu) w postaci kodu kreskowego.

Wraz z wprowadzeniem komputera do gabinetu wydruk recepty wraz ze wszystkimi danymi może się odbyć w gabinecie. I tu pojawia się problem z numerem PESEL pacjenta, który może być wydrukowany także jako kod kreskowy. Zgodnie z załącznikiem Rozporządzenia można użyć dwóch różnych systemów kodów kreskowych. I2o5 lub EAN128.

Kod I2o5 jest mniej czuły na jakość wydruku i był chętnie stosowany w epoce drukarek igłowych. Ale ... zobaczmy jak wyglądają kody kreskowe na recepcie dla numeru PESEL dla pacjenta Jarosława Haczyńskiego.

Obliczmy cyfrę kontrolną według starych współczynników wagowych 13791379137

                 4   9   0   6   1   8   0   4   5   9   2
               * 1   3   7   9   1   3   7   9   1   3   7
Suma iloczynów   4 +27 + 0 +54 + 1 +24 + 0 +36 + 5 +27 +14 =  192
                  Cyfra kontrolna = 192 mod 10 = 2

Dla współczynników z Rozporządzenia z kwietnia 2018r: 79137913791

                 4   9   0   6   1   8   0   4   5   9   2
               * 7   9   1   3   7   9   1   3   7   9   1
Suma iloczynów  28 +81 + 0 +18 + 7 +72 + 0 +12 +35 +81 + 2 =  336
                  Cyfra kontrolna = 336 mod 10 = 6

Kody kreskowe dla tego samego numeru PESEL 49061804592 według starego i nowego Rozporządzenia



Na recepcie nie drukuje się cyfra kontrolna, więc różnica jest tylko na końcu kodu kreskowego.

Informacje różne

Zalecenia w sprawie wymiarów kodu kreskowego dla numeru PESEL zamieszczono na stronach Ministerstwa Zdrowia

Zaleca się żeby wydrukowane na recepcie kody kreskowe nie miały wymiarów mniejszych od 40 x 5 mm.

wymiary kodu


ciąg dalszy